Švedski sto (Smörgåsbord) je jedna od najpoznatijih švedskih kulinarskih tradicija. Potiče još iz 14.veka, kada su pripadnicima švedskog i finskog plemstva, između obroka, postavljali mali stolovi sa raznovrsnim hladnim predjelom pre glavnog obroka- hleb, puter, sirevi, voće, dimljene salame, kobasice i riba, pre svega haringa, ali i dimljeni losos, uz vina i likere. Jelo se stojeći pre ručka ili večere.
Tek u 17.veku se hrana počela da stavlja na velike, glavne stolove, a uključena su i neka topla jela, pored hladnih.
Još kasnije se ova tradicija preselila u hotele, a restorani u Stokholmu za vreme Olimpijskih igara 1912. su počeli da služe švedski sto kao glavno jelo. Švedski sto je, kao način serviranja hrane sa mnogo raznih sastojaka, postao globalno popularan tek nakon Svetske izložbe u Njujorku 1939.
U Švedskoj postoje mnoge podvrste, u zavisnosti od prilike, praznika ili drugog slavlja, kao i od vrste hrane koja se služi (riblji, mesni, hladan, topao...).
Norvežani i Danci imaju svoje vrzije švedskog stola - koldbort i kolde bort.
Švedski sto predstavlja veliki izbor delikatesa koji se jedu po posebnom rasporedu, a za svaku vrstu jela se koristi novi tanjir; to je zato da se na jednom tanjiru ne bi mešali različiti ukusi. Švedski sto ne mora biti prevelik niti previše raznolik ali uvek treba da sadrži neke od tipičnih švedskih jela.
Tradicionalni švedski sto sastoji se od toplih i hladnih jela. Hleb, puter, sir su uvek deo originalnog švedskog stola.
Uobičajeno je da se prvi tanjir počne sa hladnim ribljim jelima, a to su različiti oblici haringa, lososa i jegulja. Posle prvog tanjira obično se nastavlja sa drugim hladnim predjelima u vidu sendviča koji su prava mala umetnička dela. Zatim dolazi malo toplih predjela u vidu pržene ribe sa limunom i remuladom, goveđih šnita, paštete, mesnih ćufti, salate. Sir i voće zaokružuju obrok.
Desert može, ali i ne mora biti uključen u švedski sto .
Po gostu se računa ukupno 350 grama hrane.
Prema složenosti, broju jela postoji sledeća podela Švedskih stolova:
Jednostavni broje do šest jela (tri hladna i tri topla),
Srednji deset (pet hladnih i pet toplih)
Složeni, odnosno banketski, koji broje više od deset jela u ponudi.
Kako se jede tradicionalni švedski sto:
Počinje se sa jelima kao što su haringa, inćuni, račići i dimljeni losos ili dimljena jegulja. Uz ribu se služi kuvani krompir i mirođija. Haringe se služe sa kiselom pavlakom i vlašcem.
Uz prvi krug jela se jede švedski hleb i sir.
Za sledeći tanjir jedu se hladni odresci, kobasice, šunke i paštete.
Onda na red dolaze topla jela kao što su ćufte, pečena govedina i rebarca.
Uz sve to, služe se i razne salate i povrće koje možete birati.
Za desert – različiti kolači, voće i čokolada.
Uz obrok se u Švedskoj pije švedski napitak Akuavit sa različitim ukusima poput kima, komorača i anisa
Uz desert se pije kafa i punč
Ja sam za ovaj moj švedski sto napravila 5 hladnih i 5 toplih jela i jedan desert.
Od hladnih jela su tu: karšaćo od cvekle, seviče sa lososom, sendviči sa krem sirom, avokadom i dimljenim lososom, čips od škampa i prženi kolutovi crnog luka.
Od toplih jela su na stolu: dagnje u sosu od sira, flamanska pašteta sa krekerima, omlet sa dimljenim lososom, haringa u sosu od senfa, švedske ćufte.
Desert je prikrivena seljančica.
Recepti su dati na stranama kuhinja-belgijske, švedske, norveške...
Hladna jela:
karpaćo od cvekle
seviće od lososa
sendviči sa krem sirom, avokadom i lososom
čips od škampa
belgijska salata od rukole i radiča
Topla jela:
dagnje u sosu od sira
flamanska pašteta sa krekerima
kajgana sa dimljenim lososom
haringa u sosu od senfa
švedske ćufte
Desert
prikrivena seljančica
תגובות